Humberto Márquez
Wie betaalt de klimaatsceptici? ExxonMobil sponsort tegenacties.
‘ExxonMobil betaalt verwarring stichten over broeikaseffect’
Het geschil draait om de aardolievelden langs de Orinoco, in het zuidoosten van Venezuela. De grote voorraden heel zware ruwe olie die er daar in de grond zitten, kunnen alleen bovengehaald en verwerkt worden met financiële en technologische inbreng van grote buitenlandse oliebedrijven. Verscheiden bedrijven hebben er al zwaar geïnvesteerd. Maar sinds mei vorig jaar mogen er alleen nog gemengde bedrijven aan de slag, waarin Pdvsa de grootste aandeelhouder moet zijn.
Een tiental buitenlandse bedrijven heeft de nieuwe voorwaarden al aanvaard. Het Franse Total moest zijn participatie in een project in het Orinocogebied van 47 procent naar 30 procent terugschroeven, en kreeg daarvoor een schadevergoeding in aardolie voor een totale waarde van 837 miljoen dollar (573 miljoen euro).
Typisch Amerikaans
Maar ExxonMobil wil niet af van het aandeel van 41,67 procent dat het heeft in het project Cerro Negro, dat per dag 200.000 vaten olie produceert. Het bedrijf zal zich dus waarschijnlijk helemaal terugtrekken. Onderhandelingen die in Venezuela werden gevoerd over een schadevergoeding leverden niets op, waarop ExxonMobil de zaak internationaal aanhangig maakte.
De eis van ExxonMobil om beslag te leggen op een deel van het vermogen van Pdvsa komt niet onverwacht, maar de hoogte van het bedrag deed in Caracas de monden wel openvallen. Als zo’n groot deel van de activa van Pdvsa bevroren wordt, zou de onderneming zwaar in de problemen komen.
ExxonMobil, de grootste onderneming ter wereld, is een “typisch Amerikaans bedrijf dat altijd zijn wil heeft proberen op te leggen aan producentenlanden”, reageert de Venezolaanse minister van Energie, Rafael Ramírez. Ramírez is ook voorzitter van het staatbedrijf Pdvsa.
Normaal eisen bedrijven het drievoudige van het bedrag dat ze hopen te krijgen, zeggen experts. In het geval van ExxonMobil is dat 4 miljard dollar (2,7 miljard euro), “en dat ligt ver boven het bedrag waar ze echt aanspraak op kunnen maken”, zegt Ramírez.
Volgens het consultancy-bedrijf Ecoanalítica bedraagt de marktwaarde van Cerro Negro 3,4 miljard dollar (2,3 miljard euro). ExxonMobil zou dus hoogstens op een schadevergoeding van 1,5 miljard dollar (1 miljard euro) kunnen rekenen. “Dat bedrag is haalbaar voor Pdvsa”, zegt Ramírez.
Verwaarloosbaar bedrag
Ramírez onderstreept dat Pdvsa over nagenoeg zijn hele vermogen blijft beschikken. Voorlopig is er alleen een rekening met 315 miljoen dollar in de VS bevroren die betrekking heeft op het project Cerro Negro. “Een verwaarloosbaar bedrag in vergelijking met de omvang van de activiteiten van Pdvsa”, vindt Ramírez. Volgens de minister zijn de activa van Pdvsa 107 miljard dollar (73 miljard euro) waard. De export van aardolie brengt het bedrijf elke dag meer dan 100 miljoen dollar (68 miljoen euro) op.
“Het wordt een strijd van lange adem”, oordeelt Elie Habalián, een voormalige Venezolaanse bestuurder in de Organisatie van Olie-exporterende Landen (OPEC). “Ik geloof niet dat Pdvsa hierdoor zwaar zal worden getroffen. Ze hebben genoeg middelen en advocaten om zich te verdedigen.”
Volgens Mazhar al-Shereidah, een professor die in Venezuela toegepaste economie in de petroleumsector doceert, kan het geschil toch vooral Pdvsa schaden. “Geen van beide bedrijven heeft er belang bij ergens op een zwarte lijst te komen, maar Pdvsa heeft meer te verliezen omdat het andere bedrijven nodig heeft om zijn doelstellingen te verwezenlijken.”
De obligaties van Pdvsa daalden eind vorige week met vier procentpunten in waarde nadat het nieuws over de eis van ExxonMobil bekend was geraakt. Het beslag op de 315 miljoen dollar kan samen met eventuele andere bewarende maatregelen tot financiële problemen leiden voor Pdvsa, oordeelt José Suárez Núñez, de directeur van het zakentijdschrift Petrofinanzas.
De financiële situatie van Pdvsa leek de laatste tijd al niet zo gezond. Eind vorig jaar kortte het bedrijf de betalingstermijn die het toestaat aan klanten in van dertig tot acht dagen. Vorige week deed Pdvsa een grote hoeveelheid huisbrandolie die het in zijn reserves had in één lot van de hand, een ongebruikelijke werkwijze.
De oppositie wijt de problemen waarmee Pdvsa worstelt aan slecht bestuur en een gebrek aan aandacht voor de core business van het bedrijf. De staatsonderneming is ook actief in de landbouwsector, helpt wegen aan te leggen en huizen te bouwen en verdeelt zelfs levensmiddelen.
De Amerikaanse regering heeft zich al gehaast duidelijk te maken ze niets te maken heeft met de juridische stappen die ExxonMobil zet. De relaties tussen de VS en Venezuela zijn heel slecht, en Caracas verdenkt Washington ervan de regering van president Hugo Chávez op alle mogelijk manieren stokken in de wielen te steken.
