9 dic 2007

Venezuela: Referendum/referendo

En la Constitución de 1999, el Consejo Nacional Electoral (CNE) se convierte en un Poder independiente dentro de los Poderes del Estado de la República Bolivariana de Venezuela. El Consejo antecesor al CNE, el Consejo Supremo Electoral, fue creado en septiembre de 1936 y no tenía independencia del gobierno.

Onderaan in het nederlands

El pasado domingo 2 de diciembre se llevó a cabo un referendo en Venezuela.
Desde 1998 ha habido seis procesos electorales en el país. Ese año Chávez sucedió al demócrata cristiano, Rafael Caldera.

En las últimas elecciones del pasado 2 de diciembre, con un referendo basado en la Constitución y las Leyes, se le consultó al pueblo venezolano si aceptaba el proyecto propuesto por el gobierno para reformar la Constitución de 1999.

Los opositores a las propuestas de reforma ganaron con una estrecha diferencia. En el CNE hay más de 16 millones de electores registrados pero en el referendo hubo una ausencia del 44,11%. En las pasadas elecciones presidenciales del 3 de diciembre del 2006, cuando Chávez fue reelegido, hubo una abstención electoral del 25,3%.

El gobierno tuvo que aceptar una derrota con un 1.4% a favor de la oposición. Un resultado que ofrece poco a una oposición fuerte pero dividida. Ésta obtuvo algo más de 200 mil votantes en comparación con elecciones anteriores. Mientras que ahora, más de 4 millones de electores votan, abiertamente, por el socialismo.

Días antes al referendo, el CNE fue dúramente criticado por la oposición y los Estados Unidos. Argumentos como la falta de independencia e ineficiencia del CNE eran los esgrimidos por la oposición y los aliados internacionales. Se empezó a hablar de fraude.

Estados Unidos declaró que no había observadores internacionales en Venezuela para controlar el proceso electoral. Lo cierto es que había más de 110 observadores internacionales invitados de diferentes países, incluso de los Estados Unidos. Los observadores norteamericanos estaban sorprendidos por esas declaraciones y a modo de broma decían que se sentían como fantasmas ya que según su país, ellos no existían.


Entre los presentes hubo varios académicos, parlamentarios, abogados, ONG's, representantes de diferentes partidos políticos, especialistas en procesos electorales, etc.

El 2 de diciembre, día del referendo, pude ver un país muy distinto al que se apreciaba por los medios de comunicación. Los observadores pudimos hablar en los lugares de votación con los testigos de oposición y con los seguidores de Chávez. En los seis centros electorales que pude visitar en el Estado Vargas, La Guaira, todos los entrevistados tenían la misma opinión. Todo se desarrollaba en un ambiente de respeto mutuo y no había incidentes o actividades fraudulentas.

Chávez reconoció su derrota después del primer resultado oficia y felicitó a la oposición que por fin se manifestó en forma positiva sobre la Constitución de 1999.

El lunes 3 de diciembre, en una reunión plenaria entre los observadores internacionales y la presidenta del CNE, Tibisay Lucena, se manifestó, bajo consenso general, que el referendo se desarrolló en una forma democrática, eficiente y transparente.
El CNE demostró su independencia como Poder Electoral del actual Estado de Derecho, y ahora, todo el mundo puede ver que la Revolución Bolivariana asegura y respeta la democracia burguesa.


De Consejo Nacional Electoral (CNE) heeft in de Grondwet van 1999 een onafhankelijke positie gekregen als een van de machthebbende organen van de Bolivariaanse Republiek van Venezuela. De voorganger van de CNE was de Consejo Supremo Electoral die werd opgericht in september 1936 en die niet onafhankelijk was van de regering.

Bij de laatste verkiezingen afgelopen 2 December in een Referendum dat gebaseerd was op grondwettelijke gronden, werd aan het Venezolaanse volk gevraagd of de kiezer akkoord ging met de hervormingen die de regering inzake de grondwet van 1999 had voorgesteld.

De tegenstanders van de voorgestelde hervormingen hebben met een klein verschil gewonnen. Meer dan 16 miljoen mensen zijn in de CNE geregistreerd om te stemmen, maar op het Referendum was 44,11% van de kiezers afwezig. Tijdens de afgelopen presidentiele verkiezingen van 6 December 2006 toen Chavez herkozen werd, was het afwezigheidspercentage 25,3%.

De Regering moest haar verlies incasseren met 1,4% ten gunste van de oppositie. Een uitslag die weinig biedt aan een verdeelde, maar sterke oppositie in Venezuela. De oppositie won net iets meer dan 200.000 stemmen meer dan bij vorige verkiezingen. Intussen kiezen ruim 4 miljoen mensen openlijk voor het socialisme.

De CNE werd voorafgaand aan het Referendum sterk door de oppositie en de Verenigde Staten bekritiseerd. De geringe onafhankelijkheid en efficiëntie van de CNE waren de argumenten van de oppositie en haar internationale bondgenoten. Men begon van fraude te spreken.

De Verenigde Staten verklaarde dat er in Venezuela geen internationale waarnemers aanwezig waren die het verkiezingsproces konden controleren. Echter in Venezuela waren meer dan 110 internationale waarnemers van verschillende landen uitgenodigd, zelfs uit de Verenigde Staten. Zij voelden zich verrast door deze verklaringen en het grapje deed de ronde dat zij zich een spook voelden, want volgens hun regering bestonden ze niet.

Onder de aanwezigen waren veel academici, parlementariërs,advocaten, NGO's, vertegenwoordigen van verschillende politieke partijen, specialisten in het kiesrecht, enzovoort.

Op 2 December, de dag van het Referendum, zag ik een heel ander land dan dat ik via de media te zien kreeg. We konden bij de stemlokalen met mensen van de oppositie en met aanhangers van Chavez praten. In alle 6 centra die ik in de Staat Vargas, La Guaira, kon bezoeken was men dezelfde mening toegedaan. Alles verliep volgens een respectvolle benadering en er waren geen incidenten of frauduleuze activiteiten te zien.

Chavez gaf bij de eerste officiele uitslag zijn nederlaag toe. En hij feliciteerde de oppositie die zich uiteindelijk positief uitgesproken hadden over de Grondwet van 1999.

Maandag 3 December werd in een plenaire vergadering tussen de internationale waarnemers en de President van de CNE, Tibisay Lucena, unaniem toegezegd dat het referendum democratisch, efficiënt en transparant was verlopen.

De CNE heeft haar onafhankelijkheid getoond in het huidige staatsrecht, en de hele wereld kan nu zien dat de Bolivariaanse Revolutie de burgerlijke democratie waarborgt.


Rodrigo Rojas
rodrigorojasnl@gmail.com